تشخیص عسل طبیعی بدون انجام آزمایش

تشخیص عسل طبیعی بدون انجام آزمایش

تشخیص عسل طبیعی از تقلبی و انتخاب بهترین عسل همواره یکی از دغدغه های مصرف کنندگان است. شناسایی عسل طبیعی نیازمند انجام آزمایش می باشد ولی می توانید با روشهای ساده تجربی عسل طبیعی را شناسایی کنید.

روش های متفاوتی برای تشخیص عسل طبیعی وجود دارد، ما در این مقاله به معتبرترین روش ها می پردازیم.

عقاید و باورهای نادرست در مورد طبیعی یا مصنوعی بودن عسل

تنوع بسیار زیاد عسل های موجود در بازار و تفاوت قیمت، دغدغه بسیاری از مصرف کنندگان عسل طبیعی می باشد.

مسلما عسل طبیعی هم خاصیت بیشتر و هم عطر و طعم بهتری دارد ولی چگونه عسل طبیعی را تشخیص دهیم؟ بهتر است ابتدا نسبت به باورها و عقاید نادرستی که در مورد عسل در جامعه رایج است آشنا شویم. با روش های تجربی معتبر تا حدودی عسل طبیعی را تشخیص دهیم.

عده ای عقیده دارند عسل وقتی متبلور شود تقلبی است و عسل طبیعی همیشه صاف و شفاف باقی می ماند. اما این باور کاملا اشتباه است.

مصرف کننده ی ایرانی عسل خوب، خالص و طبیعی را عسلی می داند که رنگش کهربایی تیره مانند عقیق باشد، سفت بوده و اصطلاحا کش» بیایید. اگر ۲۴ ساعت در یخچال گذاشته شود، (شکرک نزند) بلورین نشود. اگر قاشقی از آن برداشته شود قطراتی که سرازیر می شود به صورت باریکه ای پیوسته و ممتد باشد و قطع نشود.

عده ای هم تکنیک های خاصی را برای شناسایی عسل توصیه می کنند که پایه و اساس آن معلوم نیست. مانند کبریت گرفتن کنار عسل، ریختن چند قطره روی رومه و …

هیچ کدام از این عقاید و نظریات و تصورات ارتباطی با عسل از نظر طبیعی یا مصنوعی بودن و همچنین شکرک زدن آن نداشته و ندارد و از نظر عسل شناسان و کارشناسان علم تغذیه به طور کلی مردود است.

بهترین راه تشخیص عسل طبیعی

کارشناسان رشته زنبورداری و اهل فن در این حوزه برای شناسایی عسل طبیعی از روش‌های آزمایشگاهی استفاده می‌کنند. روش آزمایشگاهی بهترین نوع تشخیص می باشد. تشخیص خلوص عسل فقط توسط آزمایشگاههای معتبر امکان پذیر است.

میزان ساکاروز موجود در عسل طبیعی زیر ۵ درصد می باشد. اما برای مصرف کننده یک راه بیشتر برای تشخیص عسل وجود ندارد آن هم استفاده از ابزارهایی است که خداوند در اختیارش گذاشته است؛ با چشمانش شکل ظاهری عسل را ارزیابی می کند، با بینی اش آن را بو می کند و با زبانش آن را مزه مزه می نماید.

اگر مجموعه این عوامل مناسب بود و عسل عطر و طعم گل ها را داشت، عسل طبیعی است و ارزش آن را دارد که بهای آن را در حد معقول بپردازد. مصرف کننده با لحاظ این موارد و به مرور زمان و کسب تجربه در آن قوی تر خواهد شد.

لازم به ذکر است که تشخیص عسل طبیعی و مصنوعی به کمک انگشت، قاشق یا مزه و … غیرممکن بوده و فقط به عهده آزمایشگاه می باشد.

بیشتر بدانیم:

عسل خام و خواص شفابخش آن !

 

عسل را می توان به سه دسته عسل طبیعی، عسل تغذیه شده (غیر طبیعی) و عسل تقلبی طبقه بندی نمود. برای تشخیص عسل طبیعی از غیرطبیعی، آزمایشگاه بهترین و معتبرین راه ممکن است. ولی با وجود عسل های بسیاری در بازار، دغدغه ی بسیاری از مصرف کنندگان تشخیص عسل تقلبی می باشد. عسل تقلبی، عسلی است که بدون دخالت زنبور عسل و به صورت دست ساز تولید می شود.

شش روش تشخیص عسل طبیعی از تقلبی

۱ – عسل در آب سرد حالت خود را حفظ می‌کند

اگر مقداری عسل طبیعی را در یک لیوان آب سرد بریزید مشاهده خواهید کرد که عسل کاملا حالت چسبندگی خود را حفظ می‌کند و ته لیوان ته‌نشین می شود و خیلی سخت و دیر در آب سرد حل می‌شود. ولی هنگامی که عسل تقلبی را داخل آب سرد میریزید سریع در آب حل می‌شود.

 

۲-  فروشنده ی معتبر

آسان ترین روش تشخیص عسل طبـیعی، خرید از فروشگاه ها و اشخاص معتبر می باشد. افرادی که شما از سابقه فعالیت آنها در زنبورداری و یا تهیه و فروش عسل مطلع هستید. بیشتر از اینکه دنبال شناخت عسل خالص باشید؛ به دنبال پیدا کردن عسل فروش صادق باشید.

از فروشنده عسل برگه آزمایشگاه بخواهید. فروشنده عسل طبیعی ترسی ندارد که عسل خود را به آزمایشگاه ببرد. در صورتی که در مقدار بالا عسل می خرید حتما نمونه ای از عسل را به آزمایشگاه ببرید و از این سه عامل مطمئن شوید (برگرفته از کتاب عسل درمانی).

ساکاروز زیر ۵ درصد، رطوبت زیر ۱۸٫۶ درصد، پی هاش (PH) بین ۳٫۴۲ الی ۶٫۱۰

۳ – تست قیمت

قیمت عسل متناسب با هزینه ها، شرایط اقتصادی و تورم نسبی قیمت ها در بازار تعیین می گردد. ولی با توجه به کیفیت عسل که ممکن است درجات متفاوتی داشته باشد.

ممکن است قیمت عسل تا حدودی متفاوت باشد. عسلی که قیمت آن از اکثر فروشنده ها ارزان تر باشد با احتمال بسیار زیاد تقلبی می باشد.

با محاسبه منطقی قیمت عسل با لحاض هزینه تولید، استحصال و بسته بندی مشاهده خواهید کرد که هزینه تولید یک کیلو عسل طبیعی بیشتر از این مقدار می باشد.

۴- رنگ عسل

عسل بر حسب اینکه متعلق به کدام منطقه و کدام گل باشد رنگش متفاوت است. دامنه طیف رنگ های عسل از سفید به انواع زرد (زرد نارنجی. زرد مایل به سبز طلایی) کهربایی، عقیقی مایل به قرمز و حتی قهوه ای متغیر است.

 

عسل اقاقیا به رنگ سفیدی می زند. عسل بهار نارنج زرد طلایی است. عسل جنگلهای مازندران زرد مایل به سبز، عسل اویشن عقیقی قرمز، عسل کاج جنگلهای اروپا متمایل به قهو ه ای می باشد. همه این ها عسل خوب و طبیعی هستند اما به خاطر گلی که زنبور عسل از آن تغذیه کرده اند رنگشان متفاوت است. پس این باور غلط است که عسل خوب رنگ تیره دارد.

نکته:

عامل موثر دیگر در رنگ عسل، حرارت می باشد. عسل با توجه به میزان و مدتی که حرارت میبیند تغییر رنگ داده و تیره تر می شود. عسل حرارت دیده بدلیل از بین رفتن و تغییرات ایجاد شده در آنزیم ها مطمئنا خاصیت و ویژگی عسل خام را نخواهد داشت.

۵-  شکرک زدن عسل (متبلور شدن، رس کردن، ته نشین شدن، دانه شدن، کریستالیزه شده)

آنچه که در اصطلاح  شکرک زدن » می گویند و به خاطر وجود کلمه شکر در ذهن، تقلبی بودن عسل را تداعی می کند، چیزی جز پدیده ی تبلور ( بلورین شدن، کریستالیزاسیون ) نیست. عسل به علت درصد بالای مواد قندی که دارد در واقع یک ماده جامدی است که تحت شرایط بسیار شکننده ای به صورت مایع قرار دارد. به همین دلیل به محض اینکه شرایط مطلوب مهیا شود این تغییر فیزیکی یعنی شکرک زدن، پدیدار می گردد.

شکرک زدن عسل به شرایط نگهداری، انبار داری، بسته بندی و ترکیبات عسل از نظر درصد بالای مواد قندی، آنزیم دیاستاز بستگی دارد. (آنزیم دیاستاز باعث جذب ذرات موجود در عسل و ته نشینی و کدورت آن می شود.)

تفاوت آن با شکرک زدن که در مربا ایجاد می‌شود این است که بلورهای عسل رس زده خیلی ریز تر از بلورهای مربای شکرک زده می باشد. البته هر شکرکی رس نیست و هر رسی هم نشانه طبیعی بودن نیست .

اکثر عسل ها پس از مدتی که در انبار، فروشگاه و منازل نگهداری شدند خود به خود شکرک زده و از حالت مایع خارج می گردند و به اصطلاح رس می کنند. از نقطه نظر اکثر مصرف کنندگان که آگاهی کافی با خصوصیات عسل ندارند این امر مبین ناخالصی و غیر طبیعی بودن عسل است.

 

برای تشخیص عسل طبیعی بلوری شده از عسل تقلبی شکرک زده باید دانست شکرک عسل طبیعی مانند شکرک طبیعی شیره ی خرما نرم بوده و هنگام خوردن ممکن است اندکی زبری داشته باشد. اما هیچ گونه صدایی زیر دندان احساس نمی شود.

شکرک عسل تقلبی (شکر آب شده و …) موقع خوردن مانند دانه های آب نبات، شکر و مربای شکرک زده زیر دندان صدا داده و همچون شکلات به دندان ها می چسبد. مهم ترین نکته این که این گونه عسل های تقلبی بدون کدر شدن و ته نشین شدن خیلی سریع و در زمانی کوتاه شکرک می زدند.

برای جلوگیری از تبلور عسل معمولا کارخانه های بسته بندی کننده، عملیاتی از قبیل حرارت دادن، افزودن کمی جوهر لیمو در هر تن و غیره روی عسل انجام می دهند. به خاطر وارد شدن ناخالصی در مجموعه قند های موجود، پدیده ی بلورین شدن به تاخیر می افتد.

۶- عطر و طعم

عطر و طعم عسل اساسا مربوط به شهد گیاهانی است که از آنها عسل تهیه می شود. این خصوصیت از نظر مصرف کننده بسیار حائز اهمیت است.

اصولا عسل تازه و طبیعی عطر و طعم بهتری نسبت به عسل مانده در انبار و عسل حرارت دیده دارد. علاوه بر این عملیات فرآوری نامناسب عسل موجب کاهش عطر و طعم طبیعی عسل می شود. لذا افراد می توانند با مصرف زیاد و توجه دقیق درجه خلوص عسل را تشخیص دهند. باید توجه داشت که عسل مصنوعی بیشتر مزه شیرینی شکر می دهد تا مزه خالص عسل.

البته دقت کنید که برای تازه کارها رنگ، بو ، مزه و غلظت نمی تواند ملاک خوبی برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی باشد .

نتیجه گیری :

تشخیص عسل طبیعی بدون انجام آزمایش نمیتواند دقیق باشد. لذا توصیه می کنیم از زنبورداران، فروشگاه ها و سایتهای معتبر خرید کنید و حتما برگه ی آزمایش را از آن ها بخواهید. زیرا بهترین و مطمئن ترین روش تشخیص عسل طبیعی همین می باشد. عسل های تقلبی به غیر اینکه دارای خواص عسل طبیعی نمی باشند، ضررهای بسیاری نیز برای سلامت بدن دارند.

در پایان باید این نکته را ذکر کرد که اگر بدنبال روش هایی مثل تشخیص عسل بوسیله کبریت، ریختن چند قطره روی رومه و … هستید، باید بدانید که هیچ کدام از این موارد از نظر عسل شناسان و علم تغذیه پذیرفته نمی باشد.